هموروئید عبارت است از بالشتک های عروقی طبیعی در کانال مقعد که به کنترل دفع کمک میکنند.هموروییدها وقتی ورم میکنند یا ملتهب میشوند غیرطبیعی میشوند.هموروئید ها دو نوع هستند: داخلی و خارجی
نیمی از مردم امریکا در دوره ای از زندگی خود به بیماری هموروئید مبتلا میشوند.شیوع در دو جنس مساوی ذکر شده است و پیک سنی بین ۴۵ تا ۶۵ سالگی است
علل هموروئید
علت دقیق همورویید علامت دار ناشناخته است ولی عواملی که در این زمینه نقش دارند شامل موارد زیر است.
یبوست مزمن - اسهال مزمن-رژیم غذایی کم فیبر-افزایش فشار داخل شکم-اسیت-چاقی-نشستن به مدت طولانی-نداشتن -ورزش-توده ی داخل شکم-سرفه ی مزمن-و ارث-حاملگی؛علایم خانمهای باردار ممکن است بعد از زایمان بهبود یابد ویا در بعضی موارد به خاطر فشارهای زایمان تشدید شود.
هموروئید داخلی
هموروئید داخلی در بالای خط دندانه ای است وبا اپی تلیوم ستونی پوشانده شده و رسپتورهای درد ندارد.انها در سال ۱۹۸۵ به ۴ دسته بر اساس درجه پرولاپس تقسیم شدند
درجه اول:فقط خونریزی دارد و بیرون زدگی ندارد
درجه دوم:خونریزی وبیرون زدگی دارد و بیرون زدگی خودبخود جا میرود
درجه سوم:بیرون زدکی فقط با فشار دست جا میرود
درجه چهارم:بیرون زدگی حتی با فشار دست هم جا نمیرود
هموروئید خارجی
این هموروئیدها زیر خط دندانه ای هستند.در قسمت فوقانی تر با انودرم و در قسمت پایینتر با پوست پوشیده شده اند.هردو قسمت به درد و حرارت حساس هستند.
هموروئید ترومبوزه
هموروئیدهای ترومبوزه که بصورت برآمدگی کبود رنگ و دردناک در آنودرم دیده میشوند,48 تا 72 ساعت درد شدید و ناراحت کننده ایجاد می کنند و بعد از آن درد کاهش می یابد. در صورتیکه بیمار در مرحله ابتدایی مراجعه نماید بهترین درمان هموروئید کتومی می باشد ولی اگر مدتی از شروع درد می گذرد و درد در حال کاهش باشد می توان درمان دارویی را انتخاب کرد.
علایم هموروئید
خونریزی:اولین وشایعترین علامت همورویید خونریزی بدون درد است.این نوع خونریزی از علایم همورویید داخلی است.خون ممکن است به صورت رگه هایی در اجابت مزاج دیده شود یا بعد از اجابت مزاج به مقدار کم چکه کند.بیماری که با خونریزی مراجعه میکند خصوصا بیماری که ذکر میکند خون با مدفوع مخلوط است باید از نظر تمام علتهای خونریزی مقعد بررسی شود.
توده:دومین علامت همورویید بیرون زدن بالشتک های هموروییدی از مقعد است.
درد:سومین علامت همورویید درد است.درد در همورویید درجه ۳و۴ داخلی ترومبوزه ونکروزه و همورویید خارجی ترومبوزه دیده میشود.
ترشح مخاطی-احساس دفع ناکامل-بی اختیاری مدفوع-التهاب و تورم-خارش
تشخیص هموروئید
هموروئیدها به طور تیپیک با معاینه فیزیکی تشخیص داده میشوند.با مشاهده ی مقعد و بافت اطراف میتوان هموروئید خارجی و هموروئید داخلی پرولابه را تشخیص داد.معاینه ی رکتوم برای بررسی تومورها:پولیپ ها:پروستات بزرگ وابسه ها لازم است.ممکن است انوسکوپی لازم شود.اگر درد وجود دارد احتمال وجود شقاق و یا یک هموروئید خارجی بیشتر است
بعضی مشکلات انورکتال شامل شقاق؛فیستول؛ابسه؛سرطانهای کولورکتال؛واریس رکتوم و خارش علایم مشابه داشته و ممکن است به اشتباه به هموروئید نسبت داده شود.خونریزی مقعد ممکن است به علت کانسر کولو رکتال؛بیماریهای التهابی روده وکولیت؛بیماریهای دیورتیکولار و انژیو دیسپلازی رخ دهد.
بیماریهای دیگر که باعث ایجاد توده در مقعد میشود شامل:تگ های پوستی؛زگیل های مقعد؛پرولاپس رکتوم؛پولیپ و پاپیلای بزرگ شده ی مقعد .
پیشگیری از هموروئید
روشهای جلوگیری از هموروئید
جلوگیری از زور زدن ونشستن طولانی در توالت-اجتناب از یبوست واسهال مزمن-افزایش فیبر در رژیم غذایی-نوشیدن روزانه ۱۰-۸ لیوان اب-کاهش وزن-ورزش-اجتناب از غذاهای کم فیبر مانند بستنی ؛پنیر؛نان سفیدو گوشت-اجتناب از استفاده ی غیر معمول از ملین ها
هموروئید و بارداری
هموروئید در بارداری شایعتر است
هموروئید در بارداری بخصوص ۳ ماهه سوم شایع است.بعضی از خانمها هموروئید را برای اولین بار در بارداری تجربه میکنند.اگر شخصی قبل از بارداری هموروئید داشته باشد در حین بارداری مجددآ عود میکند.
گاهی ممکن است هموروئید در مرحله دوم زایمان به علت زور زدن بروز کرده که این شکایت شایع بعد از زایمان است.
در بیشتر موارد هموروئیدهایی که در طی بارداری ایجاد شده اندبعد از زایمان بهبود می یابند خصوصآ اگر از یبوست اجتناب شود.
چرا هموروئید در بارداری شایعتر است؟
۱-رشد رحم در طی بارداری سبب فشار روی وریدهای لگن و اندام تحتانی شده و برگشت خون از نیمه تحتانی بدن کندتر میشود که این سبب ورم و متسع شدن عروق میگردد
۲-یبوست
۳-افزایش هورمون پروژسترون در طی بارداری سبب شل شدن و ورم کردن دیواره عروق وریدی میشود.پروژسترون نیز سبب اهسته شدن حرکت دستگاه گوارش میشود
چطور از هموروئید در طی بارداری اجتناب کنیم؟
خانمها در طی بارداری مستعد هموروئید هستند ولی این غیرقابل اجتناب نیست.در اینجا توصیه هایی برای پیشگیری از هموروئیدبرای شما ذکر میکنم:
-اولین و مهمترین راه اجتناب از یبوست است{ازطریق داشتن رژیم پرفیبر؛اب حداقل ۱۰-۸ لیوان در روز؛ورزش منظم حتی حداقل در حد یک پیاده روی کوتاه}
-وقتی احساس دفع دارید انرا به تاخیر نیاندازید
- روزانه حرکات ورزشی
kegel
را انجام دهید.این ورزش باعث افزایش جریان خون منطقه لگن و مقعد و کاهش شان هموروئید میشود.این ورزش همچنین باعث افزایش تون عضلات اطراف واژن و مجرای ادرار و در نتیجه بهبود بدن بعد از زایمان میشود.
-از ایستادن و نشستن طولانی اجتناب کنید.اگر شغلتان نشسته است هر ساعت چند دقیقه ایستاده وحرکت کنید.در منزل هنگام استراحت؛مطالعه ونگاه کردن تلویزیون به پهلوی چپ دراز بکشید تا فشار از روی عروق لگنی برداشته شود
kegel exercises
در این ورزش باید عضلات ناحیه کف لگن به سمت بالا جمع شود طوری که مثلا شما میخواهید از
دفع ادرار یا گاز جلوگیری کنید.روزانه باید چندین بار این ورزش را تکرار کنید.در طی این ورزش نباید عضلات شکم یا قفسه سینه منقبض شود ؛برای این میتوانید دست روی ناف خود بگذارید در طی این ورزش نباید ناف حرکت کند یا جابجا شود.
برای بهبودی از هموروئید در بارداری چه کنیم؟
یک پک یخ با یک پوشش نرم روی محل گرفتار گذاشته وروزی چند بار این کار را تکرار کنید.
روزی چند بار در لگن اب گرم برای بهبود درد بنشینید.
برای دستمال توالت از دستمال بدون عطر ؛ سفید رنگ و نرم استفاده کنید
استفاده از دستمال مرطوب بهتر است.
در صورت تشدید بیماری حتمآ با پزشک خود برای مصرف داروهای موضعی مشورت کنید زیرا بیشتر این داروها را بیشتر از یک هفته نمی توان استفاده کرد.
هموروئید در بچه ها
باید توجه داشته باشیم که بچه ها ممکن است از گفتن علائم و مشکلات اجابت مزاج خود به والدین خجالت بکشند.شایعترین علت هموروئید در بچه ها یبوست است و شایعترین علامت نیز شکایت از ناتوانی در دفع یا احساس داشتن مدفوع بعد از عمل دفع میباشد.علامت دیگر وجود خون در مدفوع یا کاغذ توالت است.
درمان های خانگی هموروئید در بچه ها
کرمهای مناسب برای بچه ها در داروخانه ها وجود ندارد.برای کنترل درد ایبوبروفن توصیه میشود.بچه باید روزی چند بار به مدت ۳۰-۲۰ دقیقه در لگن اب گرم بنشیند.اگر پودر جودوسر به اب گرم اضافه شودتسکین دهنده است.پاشیدن نشاسته ی ذرت در ناحیه مقعد خارش را کنترل میکند.درد این ناحیه را میتوان با گذاشتن کیسه ی یخ که با حوله پوشیده شده به مدت ۵ دقیقه تسکین داد.
درمان طبی هموروئید
درمان اولیه برای هموروئید های خفیف تا متوسط درمان طبی میباشد.اولین راه درمان کنترل یبوست بوسیله ی رژیم پر فیبر میباشد.باید حداقل ۳۰ گرم فیبر روزانه مصرف شود.شامل میوه ها؛سبزیجات؛حبوبات.در صورت نیاز با دستور پزشک ملین تجویز میشود.
افزایش مصرف مایعات.روزانه ۱۰-۸ لیوان اب-
لگن اب گرم بمدت ۱۵ دقیقه بعد از هر اجابت مزاج حدودا روزی ۳-۲ بار-
ورزش ایروبیک وپیاده روی روزی نیم ساعت کمک کننده است-
به محض احساس دفع باید اقدام به اجابت مزاج نمود-
هر روز یک زمان خاص را -مثلا بعد از غذا خوردن- تنظیم کنید و روی توالت بنشینید.این به تحریک حرکت روده کمک میکند.-
هنگام خشک کردن این ناحیه نباید دستمال محکم وبا فشار روی این ناحیه کشیده شودومیتوان از خشک کننده مو استفاده کرد-.
ضدالتهاب های غیر استروییدی به کاهش درد کمک میکند-.
درمان های موضعی
شواهد کمی برای فواید داروهای موضعی وشیاف ها وجود دارد.درمان های موضعی شامل پمادها وشیاف های انتی همورویید میباشد.
استروییدها بیشتر از ۲-۱ هفته نباید استفاده شوند زیرا سبب نازکی واتروفی پوست میشوند
داروهای دیگر شامل کرم های محافظت کننده پوست مانند زینک اگسید؛یک ضد درد مانند لیدوکایین؛یک تنگ کننده عروق مثل اپی نفرین
گاهی میتوان از یک ایس پک کوچک برای کاهش ورم استفاده کرد-
نشستن روی کوسن نرم به جای سطوح سفت باعث کاهش ورم میشود-.
هموروئیدهای درجه ۳و۴ داخلی و هموروئیدهای ترومبوزه خار جی که به درمان بواسیر های طبی جواب نمیدهندبه درمانهای دیگری نیاز دارند که شامل موارد زیر است
بستن شریان هموروئید با استفاده از داپلر
در این روش با استفاده از داپلر عروق تغذیه کننده هموروئید مشخص شده و بسته میشود .این عمل باعث قطع جریان خون هموروئید شده و تورم ان از بین میرود.ریت درمانی ان کمتر و عوارض ان نیز نسبت به جراحی کمتر است.
اسکلروتراپی پاکه هموروئید
این روش شامل تزریق ۳-۱ میلی متر مواد اسکلروزان مانند فنل در روغن زیتون سدیم موروات وکینین اوره داخل پاکه هموروئید درجه ۱و۲ ۳ است که سبب کلاپس جداره همورویید و کوچک شدن ان میشود.عوارض کمی گزارش شده است ولی عفونت وفیبروز دیده شده است.ریت موفقیت ۷۰٪ است.
روش های دیگر شامل :الکتروکوتری؛اشعه مادون قرمز؛جراحی باز؛جراحی لیزری؛کرایوسرجری.
خارج کردن هموروئیدهای خارجی ترومبوزه
به طور کلی هموروئید خارجی ترومبوزه موجب درد شدید و توده قابل لمس در اطراف مقعد در طول ۲۴ تا ۷۲ ساعت بعد از ترومبوز میشوند.ترومبوز را میتوان تحت بی حسی موضعی و درون مطب خارج کرد.به دلیل اینکه لخته ایجاد شده معمولا حفره دار است انجام برش ساده وتخلیه ان اغلب موثر نیست و هموروئید باید کاملا خارج شود.بعد از ۷۲ ساعت ترومبوز شروع به بازجذب میکند و درد به صورت خودبخود برطرف میشود.در صورتی که درد برطرف شود{بعد از گذشت ۷۲ ساعت}خارج کردن هموروئید ضروری نبوده اما نشستن در لگن اب گرم و تجویز داروهای مسکن مفید است.
بستن پاگه هموروئید با حلقه لاستیکی
این روش برای بواسیر درجه ۲و۳ داخلی مناسب است وبصورت سرپایی و بدون استفاده از بی حسی و بیهوشی قابل انجام است.حلقه الاستیک حداقل ۱ سانتیمتر بالای خط دندانه ای روی پایه هموروئید داخلی گذاشته میشود.بعد از ۷-۵ روز پاکه هموروئید می افتد.اگر حلقه نزدیک خط دندانه ای انداخته شود درد زیادی خواهد داشت.این عمل به علت درد زیاد برای هموروئید خارجی غیر قابل انجام است.ریت درمان با این روش ۸۷٪ وعوارض ۳٪ است.
جراحی باز هموروئید
چندین روش جراحی برای خارج کردن هموروئید های علامتدار توصیف شده است.همه این روشها بر اساس کاهش جریان خون شبکه های هموروئیدی و خارج کردن مخاط و انودرم اضافی است.
این عملها با بی حسی موضعی ؛منطقه ای ویا بیهوشی عمومی انجام میشود.در بعضی از روشها زخم حاصل از برداشتن هموروئید با بخیه های قابل جذب بسته میشود ودر روش دیگر زخم باز گذاشته میشود تا به طور ثانویه ترمیم شود.هر ۳ بالشتک هموروئیدی را میتوان در یک جلسه برداشت اما باید از خارج کردن منطقه ی وسیعی از پوست اطراف مقعد اجتناب کرد تا از تنگی مقعد بعد از عمل جلوگیری شود.
عوارض جراحی هموروئید
خونریزی -عفونت-تنگی مقعد-احتباس ادراری-بی اختیاری مقعد-
لیزر در هموروئید-کاربرد لیزر در درمان هموروئید
امروزه انواع مختلفی از لیزر در درمان هموروئید استفاده میشود.از جمله لیزرهای کم توان ؛مادون قرمز؛لیزر دی اگسید کربن
لیزر درمانی
در مراحل اولیه همورویید وقتی همورویید خیلی بزرگ نشده ودچار عارضه نیست میتوان از لیزر درمانی کمک گرفت.این نوع لیزرها یک وسیله ی مخصوص دارد که وارد مقعد شده و به جهات مختلف تابانده میشود و باعث کاهش علایم هموروئید میشود.لیزر موجب میشود هم درد ان کمتر شده و هم اندازه ی ان کوچکتر میشود.از این نوع لیزر نمیتوان در درمان هموروئیدهای خیلی بزرگ و دچار عارضه سود برد.
اشعه مادون قرمز
از این اشعه به دو صورت میتوان دردرمان هموروئید استفاده کرد
۱-در یک روش پروب لیزر روی هموروئید داخلی گذاشته میشود.اشعه مادون قرمز تابانده شده و جای تابش سفید رنگ میشود،این طول موج توسط هموگلوبین جذب بالایی دارد و باعث انعقاد عروق داخل هموروئید میشود.پاکه هموروئید پس از چند روز کوچک شده و از بین میرود.این روش نیاز به بیهوشی وحتی بی حسی نداردو فقط برای همورویید داخلی کاربرد دارد
۲-در این روش از فیبر دیود استفاده میشود؛به این صورت که فیبر حامل اشعه وارد پاکه هموروئید شده اشعه تابانده میشود عروق داخل همورویید لخته شده و پاکه هموروئید از بین میرود.قیمت این نوع لیزرها گران میباشد
لیزرهای پرتوان دی اگسید کربن- co2
منبع: بیماری هموروئید