شقاق یا فیشر به عنوان یکی از شایع ترین بیماری های مقعدی شناخته می شود . شقاق در اثر ایجاد ترک یا شکاف بر روی پوست یا جداره های اطراف ناحیه ی مقعد به وجود می آید . بسیاری از افراد این بیماری را با بیماری بواسیر یا همان هموروئید اشتباه می گیرند . اما شقاق بیماری کاملا جداگانه ای است و با بیماری بواسیر فرق دارد .این بیماری به سبب کشیدگی و فشار بیش از اندازه به پوست و جداره های دیواره ی مقعد به وجود می آید . در ادامه بیشتر در رابطه با این بیماری صحبت می کنیم :
بیماری شقاق ممکن است برای تمامی افراد در هر سنی رخ دهد . این بیماری به هیچ گروه سنی خاصی اختصاص ندارد و در کودکان هم دیده می شود. احتمال به وجود آمدن شقاق در زنان اندکی بیشتر از مردان است . این امر به دلیل بارداری و زایمان است. بارداری و زایمان از سخت ترین تجربه های زندگی یک زن است . فشاری که در اثر آن به نواحی تحتانی بدن از جمله مقعد وارد می شود باعث می گردد که پوست و بافت های این ناحیه تحت فشار و کشش شدید قرار بگیرند و شقاق رخ دهد .
بیماری شقاق در اثر عوامل متعددی ایجاد می شود و عوامل زیادی در ایجاد آن نقش دارند . از مهم ترین این عوامل می توان به نوع سبک زندگی و تغذیه ی افراد اشاره کرد .
این دو عامل شامل فاکتورهای متعددی می شوند . البته عوامل دیگری هم به جز این دو عامل در ایجاد بیماری شقاق نقش دارند ولی از اصلی ترین عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد :
با نوشیدن آب فراوان در طول روز و مصرف کافی منابع غنی از فیبر مثل میوه ها و سبزیجات می توان از بروز یبوست تا حد بسیار زیادی جلوگیری کرد . اسهال مزمن هم می تواند در بروز شقاق نقش داشته باشد. به طور کلی هر گونه تغییر در نوع مدفوع می تواند باعث ایجاد شقاق شود .
همچنین از دیگر عوامل مهمی که در ایجاد بیماری شقاق تاثیر دارند تنگی بیش از اندازه ی دریچه ی مقعد است . مقعد در حالت عادی به وسیله ی ماهیچه ها و عضلات مخصوصی کنترل می شود . این عضلات خاصیت ارتجاعی دارند تا در زمان عبور مدفوع صدمه ای رخ ندهد اما گاهی این دریچه ی عضلانی بیش از اندازه تنگ هستند ، به همین دلیل ممکن است در زمان اجابت مزاج دچار کشیدگی و پارگی شوند . این امر دلایل متعددی دارد ، می تواند در اثر عوارض ناشی از عمل جراحی مقعد باشد ، به مسائل ژنتیکی مربوط باشد و یا ناشی از بیماری های مقعد به وجود بیاید .
با توجه به عواملی که در ایجاد بیماری شقاق نقش دارند ، بسیاری از این عوامل به وسیله ی رعایت نکته های ساده قابل اصلاح اند . شقاق از بیماری هایی است که با تغییر عادات تغذیه ای و سبک زندگی تا حد زیادی قابل کنترل و پیشگیری است . شقاق بیماری مهلک و کشنده ای نیست ولی اگر تحت درمان قرار نگیرد می تواند وارد مراحل پیشرفته تر شود و مشکلات ثانویه ی متعددی برای بیمار ایجاد نماید .
به همین دلیل با رعایت چند نکته ی ساده می توان از بروز آن به سادگی جلوگیری کرد. از مهم ترین این عوامل پیشگیری از ایجاد یبوست و نوع رژیم غذایی مصرفی فرد است . میزان تحرک فرد هم ارتباط مستقیمی با ایجاد شقاق دارد .
از جمله عوامل موثر در کنترل و پیشگیری بیماری شقاق به شرح زیر است :
شقاق (فیشر) ترک و یا زخمی است که در مقعد ایجاد می شود. این ترک بسیار دردناک است و اغلب با خون ریزی همراه است. علت ایجاد این بیماری در افراد، متفاوت می باشد. اما به طور ثابت در اکثر بیماران این مشکل با تغییرات اجابت مزاج از قبیل یبوست و اسهال ایجاد می شود. در برخی از موارد گفته می شود که فیشر در اثر کاهش خون رسانی به ناحیه پشت مقعد ایجاد می شود چرا که این شقاق در ناحیه ی خلفی مقعد بیشتر بروز می کند. از نظر میزان شیوع میان مردان و زنان نیز، می توان گفت به طور یکسان است، اما به نسبت در افراد بالغ بیشتر مشاهده می گردد.