علت خارش مقعد چیست؟

خارش مقعد چیست؟

خارش مقعد یک اختلال یا بیماری آزار دهنده است که با علائم مکرر و آزار دهنده ای مانند خارش شدید اطراف مقعد بروز می یابد و فرد متمایل به خارش ناحیه است.

بیشتر افراد از بیان این بیماری احساس خجالت و شرم کرده و نسب به درمان آن اقدامی نمی کنند یا این بیماری را جدی نمی گیرند.

منبع این مطلب: clinicjarahi.ir

علت یا دلایل

بروز خارش مقعد می تواند از عوامل بسیاری نشات بگیرد. اما دو حالت اصلی وجود دارد که علت های اصلی بروز این بیماری هستند.

حالت اول: خارش مقعد به دلیل وجود یک بیماری است.

حالت دوم: پدید آمدن عارضه به دلیل عوامل محیطی، مصرف دارو ها و بهداشت رخ می دهد.

حالت اول خارش مقعد

در حالت اول ، فرد بیمار دچار دیگر بیماری های روده ای، پوستی یا نشیمنگاهی شده و ممکن است از آن اطلاع داشته یا حتی مطلع نباشد. بنابراین درمان این عارضه نیز به آن بیماری زمینه ای بستگی دارد.

برای مثال بیماری های نشیمنگاهی چون:

بواسیر یا هموروئید

آبسه مقعدی

زگیل تناسلی یا HPV

فیستول

بیماری های روده ای و گوارشی مانند:

یبوست

اسهال مزمن

انگل یا کرمک

شقاق یا فیشر

و در نهایت بیماری های پوستی همچون:

پسوریازیس

قارچ پوستی

اگزما (درماتیت آتوپیک)

درماتیت تماسی

التهاب پوستی

علائم خارش مقعد چیست؟

این عارضه علاوه بر خارش شدیدی که در ناحیه مقعد به وجود می آورد علائم دیگری چون سوزش، درد، قرمزی، تورم، زخم و خونریزی را به همراه می آورد.

پوست مقعد از حساسیت بسیار بالایی برخوردار است. هنگامی که فرد بیمار برای رفع علائم خارشی که دارد اقدام به خاراندن ناحیه میکند، موجب آسیب رسانی و ایجاد قرمزی آن شده و در نتیجه حتی خونریزی را به همراه می آورد. بنابراین خارش مقعد نه تنها آن را تسکین نمیدهد، بلکه موجب آسیب رسانی به آن شده و وضع آن را وخیم تر می کند.

درمان خارش مقعد

درمان خارش مقعد به علت زمینه ساز بیماری بستگی دارد. در صورتی که این بیماری ناشی از فیستول، آبسه، شقاق یا بواسیر باشد، شما باید برای درمان آنها اقدام نمایید. لیزر یکی از بهترین و بی خطر ترین روش های درمان اینگونه بیماری ها است.

اگر هنگام معاینه یا در آزمایشات شما بیماری های دیگری چون کرمک، انگل یا حتی بیماری های پوستی رویت شود، پزشک شما را به متخصص گوارش یا پوست ارجا می دهد یا در مواقعی نسبت به درمان اقدام می نماید. همچنین شما می توانید به مراجعه یا تماس با کلینیک نشیمنگاه نسبت به معاینه توسط پزشکان مجرب این مجموعه و درمان خارش مقعد اقدام نمایید.

درمان خارش مقعدی در طب سنتی

هنگامی که پای بیماری دیگری در میان نباشد، به کارگیری روش طب سنتی یا خانگی می تواند در بهبود علائم موثر باشد.

برای مثال:

آلوئه ورا: یکی از تسکین دهنده ها و ترمیم کننده های طبیعی و قوی است که التهاب و قرمزی را از بین برده و در تسریع علائم خارش موثر است.

سرکه سفید: ترکیب یک قاشق غذا خوری سرکه سفید و یک لیوان آب جهت ضدعفونی کردن و از بین بردن باکتری های ناحیه نشیمنگاهی بسیار مفید است.

روغن نارگیل علاوه بر نرم کردن پوست اطراف مقعد، خاصیت ضد باکتریایی داشته و التهابات و خارش را کاهش می دهد.

مصرف سیر، ماست و شیرین بیان را در برنامه غذایی خود بگنجانید.

پماد برای درمان خارش مقعدی

استفاده از برخی داروها و پماد ها جهت بهبود و تسریع بخشی به علائم خارش مقعد می تواند به شما کمک کند. اما مصرف پماد برای درمان خارش مقعدی تنها زمانی به شما کمک می کند که بیماری دیگری در آن نقش نداشته و موجب بروز حساسیت نشود. پس بنابراین برای مصرف اینگونه داروها نیز با پزشک خود مشورت کنید.

برخی داروهای و پماد های موثر عبارت اند از:

پماد هیدروکورتیزون

پماد کالامین

پماد اکسید روی

آنتی هیستامین

ژل یا پمادهای بی حس کننده مانند لیدوکائین، تتراکائین و بنزوکائین

وازلین

پماد آنتی فیشر

چرا دچار خارش و سوزش مقعد می شویم ؟

خارش و سوزش مقعد یک مشکل خجالت‌آور و آزار دهنده است که بسیاری از افراد، به خصوص کودکان را مجبور به گوشه‌گیری می‌کند تا راحت‌تر بتوانند ناحیه‌ی تحت خارش را بخارانند، هرچند خاراندن آن جز بدتر کردن مشکل فایده دیگری ندارد.

خارش و سوزش مقعدی به علت التهاب و تحریک پوست اطراف این ناحیه ایجاد می‌شود. شدت خارش با تعریق در فصول گرما و شرایط آب و هوایی گرمسیر، پوشیدن شلوار تنگ و لباس زیر نایلونی، فشار و نشستن زیاد افزایش می‌یابد.

همچنین خارش مقعد می‌تواند به صورت خارش درونی نیز بروز کند که یک واکنش حساسیتی به مواد موجود در مدفوع یا التهاب بافت درون روده است. گاهی خارش آن‌قدر شدید می‌شود که حالت سوزشی پیدا کرده و حتی دردناک می‌شود. خارش و سوزش مقعد بیشتر پس از اجابت مزاج و بعد از خواب ظاهر می‌شود، ولی می‌تواند مداوم و شدید هم باشد.

احساس خارش و سوزش مقعد در صورتی که بیش از حد باشد، اصلا طبیعی نبوده و ممکن است ناشی از عفونت یا بیماری هایی اعم از بواسیر، شقاق و باشد که در این صورت باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.

در ادامه به بررسی  علائم و دلایل خارش و سوزش مقعد، بهترین زمان مراجعه به پزشک، راه های پیشگیری و درمان این عارضه خواهیم پرداخت:

سایر علائم

خارش و سوزش مقعد یکی از شایعترین مشکلات مقعدی است و یکی از دلایل اصلی خارش مقعد، دفع مدفوع است. این مشکل ممکن است برای بسیاری از افراد به شدت آزار دهنده باشد. خارش و سوزش مقعد گاهی ممکن است با علائم زیر همراه باشد:
 
• خارش آلت تناسلی
• بثورات پوستی
• خونریزی مقعدی
• تغییر رنگ پوست اطراف مقعد
• درد مقعد
• متورم شدن پوست ناحیه مقعد
• زخم و قرمزی پوست اطراف مقعد
• مشاهده جوش یا زائده هایی در این ناحیه

دلایل خارش و سوزش مقعد

بیماری هایی مانند یبوست، اسهال، بواسیر یا هموروئید، شقاق و فیستول، چند بیماری عفونی و ویروسی دیگر از عمده دلایل خارش و سوزش مقعد بوده و که در ادامه به شرح آنها می پردازیم:

به طور کلی علت این عارضه معمولا یک بیماری خوش خیم است اما در صورتی که به خارش و سوزش بیش از حد و مدام مبتلا شده اید، باید دلیل اصلی این مشکل را بیابید و به پزشک متخصص جهت درمان این بیماری مراجعه کنید. شایع ترین دلایل خارش و سوزش مقعد به شرح زیر است:

بواسیر یا هموروئید

به رگ های خونی متورم در ناحیه اطراف مقعد، که بر اثر فشار زیاد به کانال رکتوم بوجود آمده اند بواسیر یا هموروئید گفته می شود که یکی از دلایل خارش و سوزش مقعدی است. هموروئید علائمی مانند درد، خارش، خونریزی و … را به همراه دارد و شایع ترین دلیل بواسیر، یبوست و اسهال میباشد. لازم به ذکر است سریعترین و مطمئن ترین روش درمان بیماری بواسیر، لیزر درمانی میباشد.
 

شقاق

شقاق یکی دیگر از علل سوزش و خارش مقعد میباشد که به پارگی و ترک کوچک در پوشش رکتوم و مقعد گفته می شود. شقاق مقعدی منجر به درد، خارش و خونریزی مقعدی می شود. در صورتی که این بیماری با رژیم غذایی و پیشگیری از یبوست یا اسهال درمان نشود باید به پزشک مراجعه کنید و با روش های جراحی و لیزر آن را برطرف کنید.

زگیل تناسلی

زگیل تناسلی یا زگیل مقعد یک نوع عفونت است که از طریق ویروس HPV و رابطه جنسی واژینال یا مقعدی منتقل می گردد و منجر به بوجود آمدن برآمدگی های گوشتی روی پوست این نواحی می شود. یکی از علائم ابتلا به زگیل مقعدی، ایجاد خارش و سوزش در ناحیه مقعد است. ممکن است زگیل تناسلی موجب سرطان شود پس با مراجعه به پزشک و تشخیص به موقع این بیماری با روش لیزر درمانی و کرایو درمان می شود.

فیستول مقعد

فیستول مقعدی یک کانال ارتباطی غیر طبیعی است که بین انتهای روده بزرگ و پوست نزدیک مقعد و بر اثر عفونت ایجاد می شود.  جهت درمان این بیماری به جراحی یا لیزر درمانی نیاز دارید و شایعترین علائم فیستول مقعدی درد، ترشح عفونت، سوزش و خارش اطراف مقعد است.
 

عفونت های قارچی

عفونت قارچی مقعد یک نوع بیماری پوستی است که توسط قارچ بوجود می آید و در قسمت های مختلف بدن ظاهر می شوند. این بیماری بنا به دلایلی مانند رطوبت یا عرق کردن مداوم، دیابت و … ایجاد می شود. گاهی اوقات، آنها می توانند منجر به مشکلات پوستی مانند خارش، راش یا برجستگی می شود. شما با استفاده از پمادهای ضد قارچ میتوانید این بیماری را برطرف کنید.

پسوریازیس یا درماتیت تماسی

پسوریازیس یا درماتیت تماسی یک نوع اگزما میباشد که بر اثر تماس با یک ماده بوجود می آید که این نوع عارضه موجب خشکی پوست و خارش و سوزش بیش از حد می شود. جهت درمان این بیماری باید به پزشک مربوطه مراجعه کنید.

انگل یا کرمک

جالب است بدانید انگل یکی از رایج ترین علل خارش و سوزش مقعد در کودکان شناخته می شود. انگل یا کرمک از مقعد خارج می شود و به صورت تخم های ریز سفید رنگ در حوالی ناحیه مقعد جمع می شود که همین امر موجب خارش و سوزش مقعد میگردد. توصیه میکنیم در صورت مشاهده انگل و کرمک و جهت درمان این بیماری به پزشک مراجعه کنید.

اسهال و یبوست

اسهال یا یبوست یکی از شایع ترین بیماری های گوارشی میباشند. این دو بیماری باعث تحریک مقعد می شوند در نتیجه ممکن است شما به خارش و سوزش شدیدی دچار شوید. این بیماری ممکن است بنا به دلایل مختلفی اعم از عدم مصرف آب کافی، عدم مصرف فیبر کم، دیابت، کم کاری تیروئید و … بوجود آید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که خارش و سوزش مقعد شما بعد از چند روز و با درمان های خانگی، رفع نشد بهتر است به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید. زیرا ممکن است این عارضه ناشی از مشکلات حاد در بیمار باشد. پزشک با انجام معاینه و بررسی های لازم، علت این عارضه را تشخیص می دهد و برای درمان آن اقدام می کند. به طور کلی در صورت مشاهده علائم ذکر شده در زیر به پزشک مربوطه مراجعه کنید:
 
• خارش و سوزش بیش از حد و طولانی
• خونریزی مقعدی
• یبوست مزمن

خارش و سوزش مقعد